Το Ξενία στον Πλαταμώνα ...ένα μνημείο μεταπολεμικού μοντερνισμού σε εγκατάλειψη

preview_player
Показать описание
Το Ξενία Πλαταμώνα, με σχέδια που χρονολογούνται από το 1959 από τον αρχιτέκτονα Φίλιππο Βώκο, χτίστηκε το 1962. Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως ο ίδιος σημειώνει, αν και το Ξενία Σπετσών ήταν το αγαπημένο του, ο Τουριστικός Οδικός Σταθμός Ξενία στον Πλαταμώνα, ήταν "το καλύτερό του".
Το κτίριο τοποθετείται ανάμεσα στον Όλυμπο και τη θάλασσα του Θερμαϊκού. Πρόκειται για έναν οδικό σταθμό στην εθνική οδό σε άμεση σχέση με το κάστρο του Πλαταμώνα. Είναι χτισμένο σε επικλινές οικόπεδο σε έκταση 7.043 τ.μ. Ο προσανατολισμός του και η διάταξη των χώρων γίνεται με βάση τη θέα προς τη θάλασσα και τη σχέση του με τον οδικό άξονα.
Το Ξενία του Πλαταμώνα παρουσιάζει σημαντικές διαφορές από τα υπόλοιπα Ξενία της Μακεδονίας, κυρίως λόγω της λειτουργίας του. Όντας τουριστικό περίπτερο με χρήση οδικού σταθμού, απευθύνεται κυρίως σε ταξιδιώτες για στάση ή για προσωρινή διαμονή, για το λόγο αυτό και η δυναμικότητά του περιορίζεται σε τέσσερα δωμάτια. Ακόμη και η ίδια διάταξη των δωματίων διαφέρει σε σχέση με την τυπική γραμμική διάταξης στις πτέρυγες διαμονής των υπολοίπων, αφού διαμορφώνονται κλιμακωτά προς την πλευρά της θέας. Έτσι, δημιουργούνται δυο διαφορετικές όψεις του κτιρίου, μια λιθόκτιστη συμπαγής από την πλευρά του δρόμου και μια πιο διάτρητη με κλιμακωτές εξοχές προς τη θάλασσα.
Η είσοδος στο κτίριο πραγματοποιείται από τα νοτιοδυτικά στη μέση της μακριάς πλευράς μέσω μιας κλίμακας από μπετόν. Ανεβαίνοντας δώδεκα αναβαθμούς βρίσκεται η βεράντα εισόδου με πρόβολο και ο ανεμοφράκτης της εισόδου. Ο χώρος υποδοχής όπου βρίσκεται και η ρεσεψιόν είναι ένας μικρός τετράγωνος χώρος που διανέμει τις κινήσεις. Κάθετα στον χώρο υποδοχής τοποθετείται το εστιατόριο, περιμετρικά του οποίου τοποθετούνται μεγάλα παράθυρα με χαμηλή ποδιά και ύψος μέχρι το δοκάρι, ενώ μεγάλες μπαλκονόπορτες οδηγούν σε δύο "ταράτσες" προς τη θέα με διαφορετικούς προσανατολισμούς, δίνοντας στον επισκέπτη διαφορετικές ποιότητες και οπτικές φυγές στο σύνολο της μέρας.
Στην πίσω μικρή πλευρά του εστιατορίου υπάρχει ο χώρος του μπουφέ και η είσοδος - έξοδος προς το μαγειρείο το οποίο απλώνεται σ' όλη την βόρεια πλευρά του κτιριακού όγκου με βοηθητικούς χώρους, αποθήκες, δωμάτιο υπηρεσίας και κλιμακοστάσιο προς το υπόγειο. Υπάρχει βεράντα υπηρεσίας με ξύλινα περσιδωτά διαφράγματα και κλίμακα που επικοινωνεί με τον περιβάλλοντα χώρο. Σ' αυτό το επίπεδο τοποθετούνται οι χώροι υγιεινής που εξυπηρετούν το εστιατόριο. Απέναντι από την ρεσεψιόν κυριαρχεί το κλιμακοστάσιο προς τον όροφο των υπνοδωματίων.
Στο επίπεδο των δωματίων η κάτοψη αποκτά περιπλοκότητα με τις επιφάνειες να διατάσσονται κλιμακωτά διαμορφώνοντας εσοχές και εξοχές. Η δυναμικότητα περιορίζεται σε τέσσερα μόνο δωμάτια με δύο κλίνες, νιπτήρες στο εσωτερικό τους και εξώστες προς τη θέα. Οι εγκαταστάσεις υγιεινής ήταν κοινόχρηστες και διακρίνονται σε ανδρών και γυναικών. Αυτό είναι ένα ακόμα γνώρισμα που το καθιστά ξεχωριστό σε σχέση με τα υπόλοιπα Ξενία. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχει αρίθμηση στα δωμάτια αλλά τέσσερα γυναικεία ονόματα Άρτεμις, Αφροδίτη, Δάφνη και Ήρα. Πέρα από τους χώρους διαμονής των επισκεπτών, σ' αυτό το επίπεδο βρίσκεται το λεβητοστάσιο και οι βοηθητικοί χώροι του προσωπικού οι οποίοι απομονώνονται στο πίσω μέρος του κτιρίου. Τέλος, αναπτύσσεται το πιο χαμηλό επίπεδο με δυο δωμάτια προσωπικού, χώρους υγιεινής και αποθήκη, όλα με πρόσβαση από τον περιβάλλοντα χώρο. Σ' αυτή τη στάθμη επίσης, βρίσκονται και τα θεμέλια του υπόλοιπου κτιρίου.
Το καλοκαίρι του 2008 έπειτα από ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, χαρακτηρίστηκε ως μνημείο, αντιπροσωπευτικό δείγμα του ελληνικού μεταπολεμικού μοντερνισμού.
Στο βίντεο, ο αρχιτέκτονας Δημήτριος Καραγκούνης, Επίτιμος Προϊστάμενος του Τμήματος Αρχαιολογικών Έργων και Μελετών της ΕΦΑΛΑΡ σχολιάζει την σημερινή κατάσταση του κτιριακού συγκροτήματος...
Πηγές:
Βελλή Εύα, Γεωργιάδου Κυριακή, Ερευνητική Εργασία: Τα Ξενία της Μακεδονίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Πολυτεχνική Σχολή. Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, 2014. Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Ανδρεάδου Τατιάνα.
Τσίντζου Άρτεμις, Διπλωματική Εργασία: Προσεγγίζοντας τις μνήμες του μοντερνισμού – Η περίπτωση επανάχρησης του μοτέλ Ξενία Πλαταμώνα, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Πολυτεχνική Σχολή. Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, 2021. Επιβλέποντες καθηγητές: Κονταξάκης Δημήτριος, Κωτσόπουλος Σοφοκλής.
Κατερίνα Κρίτου, Νίκος Πλατσάς, Άννα Βλάχου, Ερευνητική εργασία, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Πολυτεχνική Σχολή. Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, 2004. Επιβλέπων καθηγητής Γιώργος Παπακωνσταντίνου
(Επίσκεψη συνδέσμου, 17/12/2024)
Комментарии
Автор

Καλημέρα σας κ Καραγκούνη, συγχαρητήρια👏 για την νέα σας ανάδειξη αυτού του αριστουργηματικού μνημείου! Μακάρι να φθάσει η προσπάθειά σας στα αυτιά των υπευθύνων κ να τύχουν μέριμνας!
Καλά, ευλογημένα Χριστούγεννα με υγεία και αγάπη!🙏🏽😘🌹

ΛιτσαΜπελτσονια
Автор

Εγω τώρα, συγκινήθηκα....
Γενημμένος το 1968, είχα πατέρα που υπηρέτησε ως Ειρηνοδίκης στη Ραψάνη, από το 1959 έως το 1965 ( όταν η Ραψάνη είχε Ειρηνοδικείο - Πταισματοδικαίο και πριν ακόμη φτάσει το ρεύμα ). Κατά το διάστημα αυτό ο πατέρας μου απέκτησε φιλικές σχέσεις με κάποιους ανθρώπους της περιοχής, ένας εκ των οποίων ήταν και ο διαχειριστής του εν λόγω ΞΕΝΙΑ, κατά τη δεκαετία του ΄70 και έως τις αρχές του ΄80. Συνέπεια αυτού ήταν, κατά το διάστημα εκείνο, να σταματήσουμε δεκάδες φορές, κατά τα ταξίδια μας, για φαγητό και καφέ. Δεν μπορώ να θυμηθώ το όνομά ή το επώνυμό του, θυμάμαι όμως ότι ήταν παντρεμένος και είχε έναν γιο, στην ηλικία μου, περίπου.
Θυμάμαι επίσης ότι αυτός ο διαχειριστής είχε έναν ξάδερφο (δεν είχαν καλές σχέσεις μεταξύ που διαχειριζόταν ένα Μοτέλ - καφετέρια - εστιατόριο από την απέναντι πλευρά της εθικής (δεξιά, πηγαίνοντας για Αθήνα) και λιγότερο από ένα χιλιόμετρο από το επίμαχο. Αυτόν τον έλεγαν Βασίλη (μόνο το μικρό του θυμάμαι), σταματούσαμε και στους δύο, εναλαξ....
Συγνώμη για τη φλυαρία μου, πραγματικά

georgepapanikolaou
Автор

36:16 Είναι εμφανές από τα καπάκια που λείπου ότι έχει γίνει στόχος κλεπτών χάλκινων καλωδίων. Αυτό σημαίνει ότι ούτε οι χαλκοσωλήνες ύδρευσης θα έχουν γλιτώσει. Δεν έχουν αφήσει ούτε ένα ρευματολήπτη ή διακόπτη.

Stelios.Posantzis
Автор

Υπάρχει εθνικό αρχιτεκτονικό αρχείο κ. Καραγκούνη; Κάποιες κατασκευές θα έπρεπε μέσα σε ένα διάστημα από την έγερσή τους, εάν πληρούν κριτήρια και δεν υπάρχουν ενστάσεις να κρίνονται υποψήφιες για να κηρυχθούν διατηρητέες. Ή εν πάση περιπτώσει, να υποβάλλεται πλήρης φάκελος στο αρχείο ώστε να μπορεί να υποστηριχθεί τεκμηριωμένα η μελλοντική προσπάθεια επισκευής σύμφωνα με τις αρχικές προδιαγραφές και σχέδια. Στο εξωτερικό, οι φάκελοι αναφέρουν μέχρι και τον παραμικρό κοχλία, χειρολαβή, σύνδεσμο - ό, τι μπορείτε να φανταστείτε. Εδώ ούτε την όψη της κατασκευής δεν έχουμε - εκ των υστέρων μόνο, εφ όσον κηρυχθεί διατηρητέο και ξεκινήσουν εργασίες επισκευής.

Stelios.Posantzis
Автор

Τα δικά μας Ξενία, μέσα στην πόλη, στο καλύτερο οπτικό πεδίο, τα έχουμε στην ίδια κατάσταση χτισμένα τι δεκαετία του 70. Καλημέρα απο ναύπλιο 📌 το μοναδικό θετικό σημείο, μετά από χρόνια εγκατάλειψης, ξαναλειτουργεί το μπούρτζι. 📌

aristrianta