Placodontlar ve Kaplumbağalar Arasındaki Evrimsel Bağlantı: Henodus

Henodus, Geç Triyas dönemi boyunca yaşamış, kaplumbağalarla benzerlikleriyle dikkat çeken ilginç bir placodont türüdür. Adını Yunanca "henós" (bir) ve "odoús" (diş) kelimelerinden alan Henodus chelyops, Almanya'nın Tübingen yakınlarındaki Estherienschichten tabakalarından elde edilen fosillerle bilinir. Bu deniz sürüngeni yaklaşık 1 metre uzunluğunda olup, diğer placodontlardan farklı olarak deniz dışındaki ortamda, tatlı su veya hafif tuzlu su lagünlerinde yaşamış olabileceği düşünülmektedir. Henodus, placodontların tipik özelliklerine sahip olmakla birlikte, kabuk yapısı ve diyet özellikleriyle de kaplumbağalara benzeyen çeşitli adaptasyonlar göstermiştir.

Kabuk yapısı incelendiğinde, Henodus’un hem alt tarafında bir plastron hem de üstünde bir karapaks oluşturduğunu görmekteyiz. Ancak, bu kabuk kaplumbağalarınkinden farklı olarak çok sayıda küçük kemik parçasından meydana gelmiş bir mozaik desen oluşturur. Bony scute denilen bu kemik plakalar, üzerlerinde boynuzsu tabakalarla kaplıdır ve oldukça geniş bir alanı kaplayarak Henodus'un vücudunun neredeyse tamamını sarar. Ayrıca bu zırh, omurgaya kaynaşmış durumdadır. Bu yapılar, Henodus’un savunma amaçlı zırhını güçlü kılarken, kara üzerinde çok fazla hareket etmeyen bir yaşam biçimine de işaret eder. Zayıf uzuvları, Henodus'un büyük ihtimalle karada çok az zaman geçirdiğini, neredeyse tamamen suya bağımlı olduğunu düşündürmektedir. Bu özellik, Henodus’u kaplumbağalardan ayıran önemli bir farklılıktır; çünkü kaplumbağaların uzuvları kaburgalarının içine yerleşmiştir, Henodus’un ise uzuvları normal bir şekilde kabuğun dışında yer alır.

#henodus #triyas #paleontoloji #dinozor #bilim #biregehanvarmis