Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1897

Ο κρητικός λαός κατά το διάστημα 1890 έως 1895 επαναστατεί κατά των τούρκων.
Τον Ιανουάριο του 1897 εκατό περίπου επαναστάτες συγκεντρώθηκαν στο Ακρωτήρι διεκδικώντας την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
Ζητούσαν την κατάλυση της τουρκικής κατοχής και καλούσαν τον Έλληνα βασιλιά να καταλάβει το νησί. Τις επόμενες μέρες υψώνουν την ελληνική σημαία και οργανώνουν επαναστατικό στρατόπεδο.
Οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν αποδέχονται το αίτημα των επαναστατών και αποφασίζουν τη διεθνή κατοχή των πόλεων Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου. Η νέα αυτή εξέλιξη οδήγησε το βασιλιά Γεώργιο Α΄ και την κυβέρνηση Δεληγιάννη της Ελλάδας να στείλει στρατό στην Κρήτη.
Ο συνταγματάρχης Τιμολέοντα Βάσσο με 1.500 άνδρες καταλαμβάνει το νησί, όμως οι Μεγάλες Δυνάμεις τον ειδοποιούν να μην πλησιάσει τα Χανιά.

Στις 9 Φεβρουαρίου 1897 οι Ιταλοί βομβαρδίζουν το επαναστατικό στρατόπεδο, ρίχνουν την σημαία και ο επαναστάτης Σπύρος Καγιαλεδάκης ή Καγιαλές, την σηκώνει όρθια με κίνδυνο της ζωής του, κάνει το κορμί του κοντάρι και την κρατά ψηλά. Τότε οι ναύαρχοι, άναυδοι με την παλικαριά του Κρητικού διέταξαν να σταματήσει ο βομβαρδισμός.
Οι κρητικοί πανηγυρίζουν. Ζητωκραυγές ακούγονται πλέον και από τα ιταλικά και γαλλικά πλοία.
Όπως διηγήθηκε αργότερα Ελευθέριος Βενιζέλος, ο ναύαρχος Κανεβάρο του είχε πει, πως έμεινε άναυδος από θαυμασμό για την ωραία αυτή και κατ' εξοχήν ηρωική πράξη του Σπύρου Καγιαλέ, που εκείνη ακριβώς την ημέρα νίκησε -στην κυριολεξία- την ευρωπαϊκή διπλωματία. Λίγους μήνες αργότερα η Κρήτη κέρδισε την αυτονομία της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία (1898) και ενώθηκε με την Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 1913.