Prostat Kanseri Nedir ? | Prof.Dr. Ahmet Tuncay Turgut

#kanser #prostat #prostatkanseri

Prostat nedir ?

Erkek üreme sisteminin bir parçası olan prostat bezi, idrar torbasının hemen altında, rektumun önünde bulunur. İdrar borusunun başlangıç bölümü (üretra) prostatın içinden geçer.

Prostat kanseri nedir?

Prostat bezinden gelişen kanser prostat kanseri olarak adlandırılır. Hastalıkta prostat bezindeki hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucunda tümör kitlesi oluşur. Tümör dokusu öncelikle prostat içinde büyür, daha sonra prostatı çevreleyen kapsüle uzanarak prostat dışına doğru yakın organlara ve kan yoluyla vücuda yayılabilir.

Prostat kanserinin görülme sıklığı nedir?

Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen kanser türüdür, kansere bağlı ölüm nedenleri arasında da akciğer kanserinden sonra ikinci sırada yer almaktadır.

Genel olarak her 5-6 erkekten birinin hayatı boyunca prostat kanseri ile karşılaşma riski bulunmaktadır. Ülkemizde ise her 12 erkekten birinin prostat kanserine yakalanmaktadır.

Prostat kanseri nasıl seyreder?

Prostat kanseri genellikle yavaş seyirli olmakla birlikte, oldukça agresif seyrederek kemik ve diğer organlara sıçrayabilir.

Prostat kanseri bakımından kimler risk altındadır?

55 yaşın üzerinde ve ailesinde prostat kanseri görülen erkeklerin prostat kanserine yakalanma riski daha yüksektir.

Prostat kanseri belirtileri nelerdir?

Prostat kanseri sinsi seyirli olup erken dönemde çoğunlukla bulgu vermez, ancak hastalığın ilerlemesine bağlı olarak bazı belirtiler ortaya çıkabilir.

İdrar yapamama veya idrar yapma zorluğu
İdrar yapmada gecikme, idrar yapmanın bitiminde idararın damla damla gelmeye devam etmesi
Özellikle gece olmak üzere idrara sık çıkma
İdrar akışının zayıf olması
Zayıf veya kesik kesik idrar yapma
İdrar yaparken ağrı veya yanma
Ereksiyon zorluğu
Boşalma esnasında ağrı
İdrar veya menide kan görülmesi
Kemik ağrıları
Yukarıdaki belirtiler iyi huylu prostat büyümesine veya prostat iltihabı (prostatit) gibi durumlarda da ortaya çıkabilir. Bu belirti ve şikâyetlere sahip yaklaşık on kişiden sadece birinda prostat kanseri bulunmaktadır.

Prostat kanserinin erken tanısı neden önemlidir?

Prostat kanseri, erken dönemde yakalandığında tedavi başarısı yüksek kanser türleri arasında yer almaktadır. Ancak, prostat kanseri belirtilerinin ortaya çıktığı ileri dönemde uygulanacak tedavinin başarı oranı azalmaktadır. Nitekim, tedavi sonrasında 5 yıllık sağkalım oranı erken evrede yakalanan prostat kanserlerinde %100’e yakınken, bu oran tanı konulduğunda ileri evrede olanlarda sadece %29’dur.

Son yıllarda prostat kanseri tarama ve erken teşhis yöntemlerinin gelişmesi sayesinde, hastalığın erken dönemde yakalanabilmesi mümkün hale gelmiştir. Ne var ki, hastalık genellikle sinsi seyirli olduğu için erken dönemde bulgu vermez.

Bu nedenle, 40 yaşından itibaren her erkeğin yıllık prostat kontrolünü ve kan tahlillerini mutlaka yaptırması gerekmektedir.

Prostat kanserinde erken tanı nasıl konulur?

Prostat kanserini erken tanısı için öncelikle prostat spesifik antijen (PSA) olarak bilinen kan testinden ve/veya makattan parmakla yapılan prostat muayenesinden yararlanılır.

Prostat biyopsisi neden yapılır?

Hastanın PSA kan testine ve muayene bulgularına göre prostat kanseri şüphesi söz konusu ise biyopsi yapılması gerekir. Transrektal ultrason (TRUS) eşliğinde yapılan biyopsi işlemi sırasında, iğne yardımıyla rektumdan girilerek prostat bezinden alınan parçalar, mikroskop altında incelenerek kanser hücresi olup olmadığı araştırılır. Prostat biyopsisi hastalığın kesin tanısı için zorunlu bir testtir.

Biyopsi sonucunda kanser saptanırsa, uygulanacak tedavi biyopsiden elde edilen bilgiler (tümörün yerleşimi, hacmi, agresif olup olmadığı) de dikkate alınarak belirlenir.

Prostat kanserinde başka hangi tetkikler yapılır?

Biyopsi sonuçlarına göre prostat kanseri saptanırsa, kanserin ne kadar agresif olduğunu belirlemek için ek testler yapılabilir. Ayrıca kanserin prostat beziyle sınırlı olup olmadığını (lokalize tümör) veya yayılıp yayılmadığını (metastatik tümör) belirlemek amacıyla kemik sintigrafisi, manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarlı tomografi, Ga-68 PSMA ile tüm vücut PET/BT incelemesi gibi tetkiklerden yararlanılır.