Νίκος Μαμαγκάκης • Mικρό Έπος Για Τον Ανδρέα Ροδινό [2 Εγγραφές] [1999 | 2006]

🔔 Subscribe for more music

🎧Tracklist:

🔸Mικρό Έπος Για Τον Ανδρέα Ροδινό [1999]

▷Disc 1
Λύρα : Ανδρέας Ροδινός
Λαούτο: Γιάννης Μπερνιδάκις - Μπαξέ
Ηχογράφηση 1933

01. Aποκορωνιώτικος Συρτός - Ανδρέας Ροδινός [0:00]
▪️Πρώτος σερτός και η αυγή κι ανθρώποι που σπαράζουν
τη νιότη τού αρχάγγελου κι οι κοντυλιές που σφάζουν
02. Κισσαμίτικος Συρτός - Ανδρέας Ροδινός [3:07]
▪️Δεύτερος ο σερτός βουβός κι η αστροφεγγιά πληθαίνει
κι ο έρωτας αθάνατος τον άνθρωπο ανασταίνει
03. Ρεθεμνιώτικος Συρτός - Ανδρέας Ροδινός [6:06]
▪️Τρίτος σερτός η Ρίθυμνα-μάνα και γιός και μοίρα
ο μυστικός απόηχος, ο Ροδινός κι η λύρα
04. Ρεθεμνιώτικο Πεντοζάλι - Ανδρέας Ροδινός [9:13]
▪️Κι ο πεντοζάλης της αυγής, θα μας εξημερώσει
κι ο ήλιος ο παντοτινός θα βγει να μας εδώσει
❃Τα επιγράμματα για τους τέσσερις σκοπούς είναι του Συμεών Καπετανάκη

▷Disc 2
05. Τραγούδι Τ' Ουρανού - Μανώλης Λιδάκης [12:36]
06. Είκοσι Δύο Χρονώ - Σαβίνα Γιαννάτου [16:02]
07. Χορός Πρώτος, Για Μαντολίνο - Μαντολίνο Δημήτρης Μαρίνος [20:19]
08. Παλιά Παρέα - Ορφέας Περίδης - Δέσποινα Στεφανίδου [23:32]
09. Στους Νίππους - Σοφία Παπάζογλου [28:02]
10. Αποκορονιώτικος Συρτός - Βιολί Γιώργος Μαγκλάρας, Διασκευή Νίκος Μαμαγκάκης [32:19]
11. Γράμμα Στο Γιάννη Μπαξέ - Μανώλης Λιδάκης [35:40]
12. Τραγούδι Του Ήλιου - Ορφέας Περίδης [39:15]
13. Ω Λογισμοί - Σαβίνα Γιαννάτου [42:52]
14. Εν Χορδαίς - Βιολί Σέργκιου Ναστάζα, Μικρή Ορχήστρα Εγχόρδων [46:10]
15. Το Τραγούδι Του Ροδινού - Μανώλης Λιδάκης [48:33]
16. Κισσομίτικος Συρτός - Βιολί Γιώργος Μαγκλάρας, Διασκευή Νίκος Μαμαγκάκης [52:39]
17. Λύρα Η Μαγεμένη - Σαβίνα Γιαννάτου [55:47]
18. Ρεθεμνιώτικος Συρτός - Βιολί Γιώργος Μαγκλάρας, Διασκευή Νίκος Μαμαγκάκης [1:01:04]
19. Ρεθεμνιώτικο Πεντοζάλι - Βιολί Γιώργος Μαγκλάρας, Διασκευή Νίκος Μαμαγκάκης [1:04:20]
20. Χορός Δεύτερος Για Κλαρίνο - Κλαρίνο Σπύρος Μουρίκης | Μαντολίνο Δημήτρης Μαρίνας [1:07:24]
21. Χορός Τρίτος Για Κιθάρα - Κιθάρα Παύλος Κανελλάκης [1:10:53]
22. Εγκώμιο Για Τσέλο - Τσέλο Ρενάτο Ρίπο [1:13:20]
23. Χορός Τέταρτος Για Κιθάρα - Κιθάρα Χάρης Κανελλίδης [1:16:04]
24. Εγκώμιο Για Πιάνο - Πιάνο Δέσποινα Στεφανίδου [1:18:27]
25. Μοιρολόι - Σοφία Παπάζογλου [1:20:38]

🔸Mικρό Έπος Για Τον Ανδρέα Ροδινό [2006]
🔸Τραγουδούν: Σαβίνα Γιαννάτου - Μαρίνα Δακανάλη - Ανδρέας Σμυρνάκης - Νίκος Μαμαγκάκης
🔸Λύρα : Λευτέρης Ανδριώτης

26. Τραγούδι Τ' Ουρανού - Ανδρέας Σμυρνάκης [1:25:08]
27. Είκοσι Δυο Χρονώ - Σαβίνα Γιαννάτου [1:28:30]
28. Χορός Πρώτος, Για Μαντολίνο - Οργανικό [1:32:51]
29. Παλιά Παρέα - Μαρίνα Δακανάλη [1:36:16]
30. Στους Νίππους - Μαρίνα Δακανάλη [1:39:33]
31. Αποκορονιώτικος Συρτός - Οργανικό [1:44:05]
32. Γράμμα Στον Γιάννη Μπαξέ - Ανδρέας Σμυρνάκης [1:47:28]
33. Τραγούδι Του Ήλιου - Ανδρέας Σμυρνάκης [1:51:06]
34. Ω Λογισμοί - Σαβίνα Γιαννάτου [1:54:43]
35. Εν Χορδαίς - Οργανικό [1:58:06]
36. Το Τραγούδι Του Ροδινού - Ανδρέας Σμυρνάκης [2:01:17]
37. Κισσαμίτικος Συρτός - Οργανικό [2:05:25]
38. Λύρα Η Μαγεμένη - Σαβίνα Γιαννάτου [2:08:43]
39. Ρεθεμνιώτικος Συρτός - Οργανικό [2:13:58]
40. Ρεθεμνιώτικο Πεντοζάλι - Οργανικό [2:17:16]
41. Εγκώμιο Για Τσέλο - Οργανικό [2:20:09]
42. Εγκώμιο Για Πιάνο - Οργανικό [2:22:55]
43. Μοιρολόι - Μαρίνα Δακανάλη [2:25:51]

🔺Σημείωμα Από Το CD :
Επιθυμώ πολύ να αναφερθώ στους συνεργάτες μου και να τους ευχαριστήσω από καρδιάς:
Τη Σαββίνα Γιαννάτου η οποία απ'την αρχή αγάπησε το έργο αυτό και το απέδωσε θαυμάσια, τον Μανώλη Λιδάκη που είναι και Ρεθεμνιώτης, φανατικός θαυμαστής του Ροδινού, αγκάλιασε τη δουλειά αυτήν, ερμήνευσε με τον τρόπο που μόνο αυτός ξέρει και ο οποίος μαζί με τον εξαίσιο Ορφέα Περίδη, προσφέρθηκαν ευγενικά να τραγουδήσουν. Πρέπει όμως να πω ότι και η Σοφία Παπάζογλου χρωμάτισε το έργο με τη δική της παρουσία.
Ακόμα, θέλω να αναφερθώ στην ιδιαίτερη συγκυρία της συνεργασίας μου με τον μεγάλο μαντολινίστα Δημήτρη Μαρίνο, τους εξαίρετους βιολιστές Γιώργο Μαγκλάρα, Σέργκιου Ναστάζα και Μίλτο Παπαστάμου, τον διακεκριμένο τσελίστα Ρενάτο Ρίπο, τη μοναδική Έλενα Παπανδρέου, καθώς και τους τρεις νέους κιθαριστές Χάρη Καννελίδη, Παύλο Καννελάκη και Τάσο Χουλιαρά, την περίφημη τσεμπαλίστρια Αγγελίνα Γκάτσεβα και τους γνωστούς μουσικούς Νίκο Τσεσμελή, κοντραμπάσο, και Πέτρο Κούρτη, κρουστά. Τέλος, ευχαριστώ τη Δέσποινα Στεφανίδου για τη συνεργασία της στο συνολικό έργο και τον Ζαφείρη Κοντογιώργη που πρωτοστάτησε μαζί μου στην τελική μίξη και στο mastering.
Τελειώνοντας, θέλω να διευκρινίσω ότι δεν είχα την πρόθεση να γράψω κρητική μουσική. Πρώτον επειδή δεν θεωρώ τον εαυτό μου ειδικό και δεύτερον γιατί απεχθάνομαι την αναπαραγωγή παραδοσιακών μοντέλων θα ευχόμουν δε πάρα πολύ αυτή η μικρή προσφορά προς τον Ανδρέα Ροδινό να πλησίαζε κατά κάποιον τρόπο το πνεύμα και την ποιότητά του.
Νίκος Μαμαγκάκης

[rythmography]

[2/2]...Από την ενδελεχή μελέτη των 4 κομματιών που επέζησαν σκέφτομαι τι ανεκτίμητος θησαυρός από εκτελέσεις και συνθέσεις του δεν έφτασαν ποτέ ως εμάς- διαφαίνεται ότι ο Ροδινός υπήρξε ένας ιδιοφυής μουσικός, συνθέτης και εκτελεστής. Η ηχογράφηση του 1933 ήταν και η πρώτη ηχογράφηση κρητικής μουσικής που έγινε ποτέ.
Κατά τη διάρκεια της αρρώστιας του, μεταφέρθηκε στους Νίππους, οροπέδιο στα Φρατζεσκιανά Μετόχια, με κλίμα θεραπευτικό για τη φυματίωση.
Εκεί φάνηκε η μεγάλη αγάπη του κόσμου για τον Ανδρέα.
Το βράδυ, τα γύρω χωριά άναβαν φωτιές στις κορφές για να τον συντροφεύουν και οι δραγάτες που φύλαγαν τ' αμπέλια χρησίμευαν σαν ταχυδρόμοι. Οι κυνηγοί έφερναν τα κυνήγια τους στην καλύβα όπου έμενε με την αδελφή του και ο κόσμος ανεβοκατέβαινε μέρα νύχτα για να τον χαιρετήσει.
Ο ανομολόγητος έρωτάς του για μια μυστηριώδη ξανθιά ξένη είχε ως αποτέλεσμα να γίνει ακόμη πιο αγαπητός, χωρίς να
συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι ποτέ δεν κράτησε τα χρήματα που κέρδιζε από τη μουσική του αλλά τα διέθετε όλα σε όσους είχαν ανάγκη.
Από τον καιρό εκείνο μου έχει μείνει ακόμη στ' αυτιά η φράση ότι «στην κηδεία του Ροδινού ήταν περισσότερος κόσμος απ' ό, τι στην κηδεία του Βενιζέλου». Υπερβολή ίσως, όμως υπήρχαν πολλά αγοραία αυτοκίνητα -που το 1934 ήταν σπάνια στην Κρήτη τα οποία ακολούθησαν άδεια τη σορό του ως ένδειξη πένθους.
Τους τελευταίους δώδεκα μήνες, από τότε που καταπιάστηκα ουσιαστικά με το έργο αυτό, έζησα μια μεταφυσική ατμόσφαιρα καθώς προσπαθούσα να φανταστώ ποιά θα μπορούσε να 'τανε η εξέλιξή του ως συνθέτη και μουσικού αν ζούσε. Σκεφτόμουν προπαντός τα χαμένα του έργα και θέλω να πω πως ό, τι έγραψα, ήταν σαν να μου το υπαγόρευσε ο ίδιος.
Όσον αφορά τις μεθόδους εργασίας μου, έβαλα αυστηρούς περιορισμούς και κανό νες στις συνθέσεις μου και έτσι, για παράδειγμα, σχεδόν όλες έχουν τον ίδιο αριθμό μουσικών μέτρων με τις δικές του είναι δε καμωμένες πάνω στα αρμονικά μοντέλα που χρησιμοποίησα για να εναρμονίσω τους τέσσερις δικούς του σκοπούς.
Αφού τους κατέγραψα σε νότες όσο πιο πιστά μπορούσα - πράγμα δύσκολο στη συνέχεια τις εκτέλεσα απ' την αρχή σαν τέσσερις καταγεγραμμένες συνθέσεις, ως αυτονόητα γίνεται στην έντεχνη μουσική. Τις εναρμόνισα και τις ενορχήστρωσα λιτά ενώ τον ρόλο της λύρας τον έδωσα σε ένα βιολί, που παίζει ο Γιώργος Μαγκλάρας, επειδή πιστεύω ότι θα ήταν ιεροσυλία να δώσω σε άλλον λυράρη να παίξει τους σκοπούς από τη στιγμή που υπάρχουν ατόφιες οι δικές του εκτελέσεις.
Κατόπιν, με γνώμονα και μόνο τις δικές του χροιές, προσπάθησα επικαλούμενος όλες τις κατακτημένες μου γνώσεις και τις όποιες συνθετικές μου δυνατότητες να συνθέσω αυτές τις 21 μουσικές προσφορές (τραγούδια, σόλο όργανα, μικρά ορχηστρικά σύνολα) σαν εγκώμια και ένα είδος χαιρετισμού προς τον Ανδρέα.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που συνάντησα ήταν το θέμα των στίχων. Πολύ πριν αποφασίσω να συνθέσω αυτό “το μικρό έπος”, άρχισα με βάση τα 4 ποιήματα που είχαν γραφτεί γι' αυτόν: το επιτύμβιο που είχε αναρτηθεί στον τάφο του Ανδρέα γραμμένο τελικά από τη μάνα μου – σύμφωνα με τη μαρτυρία του Νίκου Λυράκη, το “Λύρα η Μαγεμένη” της Αθηνάς Καραταράκη, το “Στους Νίπους” του Συμεών Καπετανάκη και τα “Παλιά Παρέα” και “Γράμμα στον Γιάννη Μπαξέ” του Γιώργου Καλομενόπουλου, προσωπικού φίλου του Ροδινού.
Και επειδή αυτά δεν αρκούσαν, κορφολόγησα στίχους από την “Ερωφίλη" και την “Πανώρια” του Γεωργίου Χορτάτζη, τους προσάρμοσα με τη βοήθεια του Ορφέα Περίδη, καθώς και με τις συμβουλές των Νάσου Θεοφίλου και Ηλία Κατσούλη κι έτσι ο αριθμός των τραγουδιών έφτασε τα δέκα.
Νίκος Μαμαγκάκης

[rythmography]

[1/2] Kουβαλάω τον Ανδρέα Ροδινό μέσα μου πάνω από μισόν αιώνα.
Υπήρξανε καιροί που φαντασιώθηκα την εικόνα του, και που ταυτίστηκα πλήρως με το πρόσωπό του. Απ ́ τον καιρό που αισθάνθηκα τον κόσμο και που πεντάχρονος και μαυροφορεμένος για πρώτη φορά την ημέρα της κηδείας του ένιωσα το βαρύ πένθος της οικογένειάς μου, τη μάνα μου μαζί με τον πατέρα του να προσπαθούν να στιχουργήσουν τον επικήδειό του, το ότι θα γινόμουν μουσικός, το ότι ήμουν μουσικός, το θεώρησα αυτονόητο από μιας αρχής κι αυτό γιατί υπήρξε εκείνος.
Όλα αυτά τα χρόνια, ένιωσα να με βαραίνει το χρέος να του ανταποδώσω μ' ένα «επάξιο εγκώμιο», όπως λέγει το τροπάριο, τα όσα μ' αξίωσε να αισθανθώ από την πλήρη τάυτισή μου με τη μουσική, στην οποία ανήκω πια ολοκληρωτικά.
Ο Ανδρέας Ροδινός γεννήθηκε στα τέλη του 1911, στο Ρέθυμνο, και πέθανε από φυματίωση στις 19 Φεβρουαρίου του 1934, σύμφωνα με τα αρχεία του Δήμου Ρεθύμνης.
Υπήρξε ένα ιδιαίτερα προικισμένο άτομο, με ασυνήθιστο μουσικό τάλαντο, ψηλός για την εποχή του, όμορφος και γλυκομίλητος.
Από πολύ μικρός ασχολήθηκε με την κατασκευή λαϊκών μουσικών οργάνων, όπως της αρτυκόλυρας, και σύμφωνα με τη μαρτυρία του γιατρού Νίκου Λυράκη ο Ανδρέας ήταν ήδη «δαιμονισμένος με τους ήχους». Έλεγε δε από τότε ότι «δεν φοβόταν να αναμετρηθεί στα ρούμαtα με τους δαίμονες τις νύχτες για να μάθει λύρα» (περίπτωση Νικολό Παγκανίνι). Στα 16 του χρόνια, εμφανίζεται πρωτολυράρης στα μεγάλα πανηγύρια της Κρήτης που την εποχή εκείνη αποτελούσαν την μοναδική σχεδόν ψυχαγωγία των ανθρώπων. Αυτό σημαίνει ότι θα έπρεπε να έχει ένα ρεπερτόριο τουλάχιστον 60 - 70 μουσικών συνθέσεων το οποίο απέδιδε με ιδιαίτερο τρόπο.
Οι πρώτες επιρροές του προέρχονταν από γνωστούς λυράρηδες της εποχής, όπως ο Πίσκοpος, ο Νικήστρατος, ο ερασιτέχνης συγχωριανός του Καλογρίδης, καθώς και ο αδελφός της μητέρας του, ο πατέρας μου, ο οποίος έπαιζε μπουργαρί, είδος μπουζουκιού. Όμως πάνω απ' όλα ο Ανδρέας Ροδινός ήταν ένας καλά συγκροτημένος νέος, ο οποίος, αφού τελείωσε το Γυμνάσιο με άριστα, άρχισε να ερευνά, να αναπτύσσει, να συνθέτει και να ανασκευάζει το έργο που τον έκανε αθάνατο και πάντοτε παρόντα στη μνήμη των ανθρώπων, σε βαθμό που εβδομήντα χρόνια μετά τον θάνατό του και με διασωθέντα μόνο 4 μικρά κομμάτια να έχει δημιουργήσει έναν ακατάλυτο θρύλο.
Στα 18 του, θρυλείται – και είναι γεγονός ότι διαγωνίστηκε στην προκυμαία του Ρεθύμνου με τους αρχοντολυράρηδες της Αμερικής Πιπεράκη και Καντέρη, επρώτευσε και ευλογήθηκε από αυτούς.
Κατόπιν, και οι τρεις μαζί επεριόδευσαν στην Κρήτη με μεγάλη επιτυχία.
Φαίνεται ότι η δραστηριότητά του απλωνόταν σε όλο το νησί γιατί υπάρχουν πολλές μαρτυρίες για την επιρροή που άσκησε η λύρα του μέχρι σήμερα, από τα Σφακιά έως την Ανατολική Κρήτη.
Μαρτυρίες που μιλούν για την εκπληκτική μουσική του και για το ιδιαίτερο παίξιμό του. Η μεγάλη και μοναδική τραγουδίστρια της Κρήτης, Λαυρεντία Βερνιδάκη, αδελφή του περίφημου Γιάννη Μπαξεβάνη, η οποία είχε γνωρίσει προσωπικά τον Ροδινό, σε πρόσφατη συνέντευξή της στη Στέλλα Κορωνάκη, για τα «Ρεθεμνιώτικα Νέα», είπε ότι ο Ροδινός, εκτός από το κρητικό ρεπερτόριο, έπαιζε και όλο το ευρωπαϊκό ρεπερτόριο της εποχής, ενώ ο Χρόνης Μπερνιδάκης αποκάλυψε προσωπικά σ' εμένα ότι έπαιζε και προκλασική μουσική στη λύρα
του.