Þorbjörg Þorvaldsdóttir - Hugleiðing á nýársdag

Kæru vinir, það er mér mikill heiður að fá að tala við ykkur hér í dag - á nýju ári - og ekki síst vegna þess að mér þykir svo vænt um Vídalínskirkju og á svo margar góðar minningar héðan. Takk kærlega fyrir að bjóða mér að eiga við ykkur orð.
Ég er í eilífri togstreitu.
Heimssýn mín byggir á því að trúa á hið góða í öllu fólki og gera ráð fyrir því að annað fólk sé yfirleitt að gera sitt besta með þau tækifæri sem það hefur. Fólk gerir mistök, já. En fólk er líka fært um að læra af þeim og gera betur næst. Ef það er eitthvað sem ég reyndi sem kennari að koma inn í höfuðið á nemendum mínum var það þetta. Við gerum mistök, við berum ábyrgð á þeim, við lærum af þeim. Því við höfum öll mannkosti til að bera sem við getum ræktað með okkur.
Á sama tíma og ég trúi því að allt fólk sé gott að upplagi hef ég varið stórum hluta minna fullorðinsára í störf fyrir mannréttindasamtök sem mikill styr stendur jafnan um og sem hafa mætt aukinni andstöðu á undanförnum árum. Ég hef líka starfað í stjórnmálum og horft upp á aukna heift sumra stjórnmálamanna gagnvart fólki sem flýr til Íslands, jafnvel gagnvart fólki af erlendum uppruna almennt. Undanfarið ár höfum við svo öll fylgst með heiminum standa hjá á meðan þjóðarmorð er framið í beinni útsendingu á samfélagsmiðlum.
Margt af því sem gerist í heiminum ber ekki vott um góðmennsku eða umhyggju fyrir öðru fólki - og það getur tært mann upp að verða vitni að því aftur og aftur og aftur. Vonbrigðin sem felast í því að hafa rangt fyrir sér um fólk, vonbrigðin sem felast í því að ráðafólk standi ekki undir þeim væntingum sem maður gerir til þeirra. Vonleysið sem fylgir því.
Ég hef síðan ég var barn reynt að skilja hvað fær fólk sem er í kjarna sínum gott til þess að gera hluti sem eru það ekki, eða líta undan þegar aðrir koma illa fram, meiða samferðafólk sitt með orðum eða gjörðum. Það má eiginlega líta svo á að ég sé í sífellu að reyna að láta heimsmynd mína ganga upp. Hvernig getur allt fólk verið gott á sama tíma og sumt fólk verður fyrir barðinu á fordómum, niðurlægingu og ofbeldi?
Ég rakst á grein nýverið, þar sem talað var við alþjóðlega sérfræðinga sem hafa borið manninn saman við önnur dýr. Tilgangur greinarinnar var að varpa ljósi á sérstöðu mannkyns samkvæmt vísindunum. Það sem gerir okkur sérstök - það sem gerir okkur að manneskjum - er í raun þrenning: Mannlegt mál, sem gefur óendanlega möguleika til nýsköpunar, tengingar, viðhalds þekkingar, færni okkar til þess að átta okkur á tilfinningum annars fólks og loks eðlishvöt okkar til samvinnu, sem er grunnur allra framfara. Ég ætla að leyfa mér að einfalda þessa þrenningu:
Samtal, samkennd, samvinna.

Textann í heild má lesa á slóðinni: