S012 Tesla kontra Edison, czyli dlaczego akurat 230V?

Trzeci film z serii o zasilaniu sygnalizuje kontrowersje dotyczące Nikoli Tesli i Tomasza Edisona, a także wyjaśnia cztery kwestie:
- dlaczego w gniazdkach mamy prąd przemienny, a nie stały?
- dlaczego napięcie ma "nieokrągłą" wartość 230V?
- dlaczego częstotliwość wynosi akurat 50 herców?
- dlaczego w Polsce mamy sieci trójfazowe?

Więcej informacji o mnie i czasopiśmie, które aktualnie wydaję:

Zaprenumeruj czasopismo Zrozumieć Elektronikę przez Patronite:

[KraverekPL]

Gdybym miał takich wykładowców na politechnice, chodziłbym na zajęcia z radością a nie z przymusem. Zazdroszczę Pana dzieciom i wnukom, (o ile są). Taka encyklopedia tak blisko.

[rafirafal]

Prosze tworzyc, tworzyc i jeszcze raz tworzyc - jest Pan encyklopedia wiedzy dla przyszlych pokolen ogladajacych ten film a w dodatku opowiada Pan w przyjazny sposob - to tyle ze strony odbiorcy.

[robertkaminski]

Swietny Kanał!
Tak jak dwadzieścia parę lat temu w liceum nie mogłem oderwać sie od czytania EdW, tak teraz hipnotyzują mnie nagrania Pana Piotra :)
Pozdrawiam serdecznie

[rexmanr]

Jak widać prąd ciągle skrywa jakieś tajemnice.
Czytałem swego czasu ciekawostki na temat tych wynalazców. Wszystko się zgadza.
Pięknie pan wykłada! Prościej się chyba nie da.

[CrazyGamerStudios]

To jest wykład z ćwiczeniami i wszystko pokazane kawa na ławę, a nie sucha teoria z promptera :) (to się tak ogląda cudownie jak Kurka i Kamińskiego oraz Adama Słodowego) :). Dziękować Bogu, że ten kanał założył Autor i jeszcze jest Autorem takiego Fascynującego czasopisma jak dla mnie był (PC kurier, czy Młody Technik oraz Modelarz, albo Przegląd Techniczny".

[piotri.]

Piękny kanał, podziękowania dla autora za wzorowy sposób przekazywania obszernej i pożyteczne wiedzy...

[asal]

Ale Pan umie opowiadać. Odcinek pełen ciekawostek, ja większości z nich nie znałem.

[rafalrams]

Witam panie Piotrze korzystam yt bardzo często ale komentuję może 4 razy w roku i tylko w tedy gdy uważam że jest co skomentować Nie wiem jaki wykonuje Pan zawód ale treść przekazana w Pana wykonaniu powinna być wzorem dla nauczycieli w Potrafi Pan tak przekazać informację że chce się słuchać mało tego chce się więcej warto wiec polecać ten kanał innym. Mądry człowiek z Pana życzę kontynuacji działalności yt i dożo zdrowia😀😀

[ukaszc]

Cieszę się, że odkrylem tak wspaniały kanał

[leszekrozen]

Autorowi wdzięczność szacunek i serdeczności ślemy za świetne materiały edukacyjne oraz pracę bezwarunkowo rozdawaną świadomej uwadze polecam pojąć treści i rozpropagować strumyk wiedzy.

[krzysztofprzespolewski]

Przepiękny kawał bardzo ciekawej historii dziękuję. Na pewno wrócę do tego odcinka 🙂

[arkadiuszuski]

Nie słyszałem wiele o Michale Doliwo-Dobrowolskim, ale miło ze to on stworzył prąd trójfazowy przed Teslą. Ale wiedzę o Nikoli T. opierasz na fałszywych źródłach. Mówiąc mniej elegancko, dałeś sobie wyprać głowę. Edison faktycznie był bardzo negatywna postacią o wybujałym ego. Ale o nie oblewał bym tak agresywnie Tesli błotem na Twoim miejscu ale poszezyłbym swoją wiedzę na niezależnych („nie systemowych”) źródłach. Przeczytaj chociażby jego biografie. Poza tym bardzo profesjonalne filmy i za to brawo. Pozdrawiam

[Ilidan]

Super odcinek! Siedzę własnie w Malezji, gdzie niedawno w gniazdku miałem 340V, wiatrak pokojowy wskoczył na niesamowite obroty i zdążyłem kilka urządzeń powyłączać zanim nie spaliło pralki, klimatyzatora i czajnika. Później okazało sie, że własnie chyba coś z transformatorem lokalnym. Na szczęście elektrownia i zarząd budynku wysłały ludzi do oszacowania strat.

[pokrec]

Piekny film z cyklu "znacie, to posłuchajcie".
Choc o tym, że Tesla nie zrealizował silnika indukcyjnego - nie wiedziałem. Faktycznie, prąd dwufazowy (2 fazy przesunięte o 90 stopni elektrycznych) jest upierdliwy i maszyny sa bardzo wrażliwe na niezrównoważenie faz. Te problemy praktycznie likwiduje prąd trójfazowy a silniki indukcyjne 3-fazowe sa niezaje*ywalne do dziś. Poza tym przesyłanie danej mocy w systemie trójfazowym jest tańsze w miedzi od systemu dwufazowego (o jednofazowym lub stałym nie wspominając). Im więcej faz, tym oszczędności sa większe, ale też przeskok z trzech do np. 5 faz daje mniejszy ich przyrost a potrzebujemy wtedy wszystkiego (bezpieczniki, uzwojenia transformatorów, etc.) w 5-ciu egzemplarzach. 3 fazy to idealny kompromis.
Pierwotna sieć Doliwo-Dobrowolskiego miała mieć 40 Hz, ale żarówki nieco migały, więc zdecydowano sie na 50 i tak juz zostało. Jak Niemcy sobie cos umyślą, to albo to jest genialne, albo zatrzymują sie dopiero jak Berlin (i pół Europy przy okazji) leży w gruzach. Tak mają.
Z Doliwo-Dobrowolskim jest troche jak z Kopernikiem - Kopernika uważamy za Polaka, bo choc jego rodzice byli Niemcami - to Kopernik uważał się za poddanego polskiego króla a pisał po niemiecku i łacinie bo Mikołaj Rej był o pokolenie od Kopernika młodszy, tak z Doliwo-Dobrowolskim - geny polskie, świadomość tego miał, może prywatnie "kibicował" Polsce, ale po prostu robił to co robił w warunkach, jakie stworzyli mu zaborcy. Nie każdy musi od razu walczyć z kosą na sztorc i o niepodległośc Polski. Czasem wystarczy, że nie przyłoży reki do jej szkody robiąc coś dobrego dla ludzkości. Akurat z prądu trójfazowego bezpośrednio broni nie da sie zrobić, ta technologia ma zastosowanie wyłacznie pokojowe.
Amerykanie natomiast maja prąd trójfazowy! Właściwie wszyscy maja na świecie prąd trójfazowy, bo to jest najrozsądniejsze, co znamy. Tylko w Ameryce transformatory konsumenckie, zamieniające ichnie średnie napięcie trójfazowe na napięcie "120V" są tak połączone, że z nich wychodzi jedna faza rozdzielona na dwie przeciwstawne, po 120 V każda, jak w tym przykładzie z Edisonowska siecia prądu stałego. Oczywiście, w domach amerykańskich sa gniazdka 240 V do zasilania prądożernych aparatów jak klimatyzacja, pralka, suszarka czy ładowarka samochodu w garażu, ale takie zwykłe gniazdka w ścianach to 120 V.
Tylko w Europie wschodniej można mieć w domu normalnie 3 fazy i "siłę" w garażu, gdzie indziej to w najlepszym razie jedna faza co najwyżej "rozdzielona" na dwie "półfazy". Poza naszym regionem, 3 fazy w domu to solidna ekstrawagancja (i koszty!), trzeba się specjalnie nabłagać w zakładach energetycznych, żeby coś takiego zrealizowali, bo trzeba licznik trójfazowy, zabezpieczenia trójfazowe, wszystko jak w przemyśle, linia kablowa trójfazowa do willi jaśniepana... niestandardowo, a idź pan w ch... Normalnie to tylko przemysł i biznes (typu warsztaty mechaniczne z trójfazowymi silnikami np. w tokarkach) to dostaje.
Niemniej postępy w elektronice energetycznej powodują, że wraca sie do projektu linii przesyłowych prądu stałego wysokiego napięcia (jak u Edisona, tylko przy napięciach rzędu setek kV), bo przemiennośc prądu na wielkich dystansach tez powoduje problemy wynikające z indukcyjności i pojemności sieci przesylowej. Ten słynny cosinus fi zaczyna się dawać za bardzo we znaki...

[krismont]

Panie Piotrze, bardzo ciekawie Pan opowiada; konkretnie, do rzeczy, nie za krótko, nie za długo; fajnie się tego słucha; dobra robota! aż zasubskrybowałem.
nigdy bym nie pomyślał, że z ciekawością o prądzie będę słuchał gdyż jam ten od rur (hydraulik)

pozdrawiam

[Sonar]

Oby tak CELNIE to elektro- magnetyzm rozjaśni niejeden umysł.

[GabrielaCzarnecka-mp]

Brawo Piotrze ! Świetny materiał, dziękuję.

[DamianBarczyk]

Super material. Mozna by tylko dodać, że obecnie umiemy podwyższać i obnizać napięcie prądu stałego i bardziej sie opłaca przesyłać prąc na duże odległości jako prąd stały, zwłaszcza przy kablach podwodnych

[robertj]

Świetny materiał. Kawał wiedzy. Czekam na kolejne odcinki.

[specto]

Bardzo ciekawe omówienie, pozdrawiam!