CERN'de Işıktan Hızlı Takyonlar Nihayet Keşfedildi mi?

Işık hızı aşılamaz. Bu, doğanın en temel yasalarından biri. Ve tuhaftır ki bu... Teknik olarak doğru değil. Hayır, burada size daha önceden anlattığım, ışık hızını aşıyormuş gibi gözüken "gölgenizin hızı" gibi şeylerden bahsetmiyorum. Burada daha derin bir problem yatıyor: Einstein veya görelilik teorisi, hiçbir zaman "Işık hızı aşılamaz." demedi. Gelin işin aslına bir bakış atalım.

#Einstein #Işık #Takyon

00:00 Giriş: Işık Hızı Aşılamaz Değil!
00:32 Işık Hızına Neden Çıkamıyoruz?
01:37 Işık Hızında Giden Bir Şeyler Var mı?
02:45 Einstein “Işık Hızı Aşılamaz” Dedi mi?
04:40 Evrendeki Tüm Hız Kategorileri Neler?
04:50 Evrendeki Hız Yelpazesi
06:40 Luksonlar: Işık Hızına Ulaşırsak Ne Olur?
07:20 Takyonlar: Işıktan Hızlı Parçacıklar!
08:09 Takyonlar Zamanı Geriye mi Sarıyor?
09:12 Takyonlar Gerçekten Var mı?
11:44 CERN’deki Takyonlar Işıktan Hızlı mı Hareket Etti?
12:45 Cherenkov Işıması Nedir?
14:32 Işık Hızı Bir Hız Sınırı mı?
15:20 Kapanış: Takyonlar ve Büyük Baba Paradoksu!

***

📽️ Videografi & Post-Prodüksiyon: Çınar Ege Bakırcı

Evrim Ağacı'nın Türkiye'de bilim anlatıcılığı çalışmaları tamamen okurları ve izleyenleri tarafından maddi olarak desteklenmektedir. Yaptıklarımızı faydalı buluyorsanız ve daha fazlasını yapmamıza katkı sağlamak isterseniz:

Yanımızda durduğunuz için çok teşekkürler! ❤

***

BAZI FAYDALI BAĞLANTILAR:

[kiliclarincann]

Abi doksan dokuz nokta dokuz dokuz dokuz dokuz dokuz dokuz dokuz demene hastayım

[Adontkare]

Takyonlarla tanışmam lise zamanımda oldu. Izledigim ve içerikte de kullandığınız The Flash adlı karakter ile olmuştu. Dizisindeki kötü karakter kullanıyordu. O zaman fizik öğretmenime sorduğumda sen araştır öğren bize de anlat dedi. O zamandır her şeyi araştırıyorum ve bilim sevdasını kazanmıştım. Nurlar içinde uyusun depremde kaybettim öğretmenimi.

[furkan]

08:56 abim gene şaşırtmıyor her zaman doğruyu söyler

[EsraÇay-kj]

Ne ara izlediniz de ne ara yorum yazdınız

[alperdemir]

Videoları bir noktadan sonra gram anlamıyorum. Ancak izlemesi o kadar keyifli ki.. Çağrının payı çok büyük. Eline, emeğine sağlık.

[mustafataylan]

Tenet filmide de takyonlardan olusan zamanın geriye aktığı ve zamanın ileri aktığı bizim evrenimiz arasında bir bağ kurulmuştu bu yüzden filmi anlamak çok zorlaşmıştı bu konuyu merak edenler izleyebilir güzel film.

[integraliss]

Matematiğin fizikle olan etkileşimindeki sorunları çok güzel anlatmışsınız, işin fiziğini de öyle. Ellerinize sağlık.

[Benediximus]

Fizikçiyim ve işim de bu. Açıkçası videoyu görünce içimden dedim acaba popüler fizik diye yine ne zırvalanacak. Mert Bey'in işlerinin kalitesinden dolayı izlemeye karar verdim. Başlangıçta baya karşı bir tutumla izlerken, videonun sonuna kadar tüm endişelerimi gideren doğru açıklamalarda bulunuldu. Fizikle uğraşmayan insanlara neden ışık hızının limit hız olduğunu zor anlatırken konu iyice karışacak diye düşünmüştüm. Halbuki Mert Bey kolaylık ve doğrulukla açıklamış. Bu duygu serüvenimi sizle de paylaşmak istedim.

[gokaysaglam]

Böyle konular çok ilgimi çekiyor. Bence her hafta bir tane böyle konulardan video gelmeli.

[dogukankaptan]

Bence kütlenin ne olduğunu detaylı bir şekilde anlatan bir video lazım. Kütlenin aslında neyi ifade ettiğini anlayınca evrensel hız sınırı ve genel görelilik gibi kavramları anlamak çok daha rahat oluyor.

[talinaprahamian-zakaryan]

Hayran kaldim, cok guzel bilgilendirdiniz, maddenin bilinmiyene ulasma imkani cisim olmiyandan daha yuksek isigin gucu güzeldi teşekkürler 🌷

[zifiriii]

Bilimi bir kısım elitin elinden alıp, halka sunmalı, anlatmalı diyen bizi önemseyen nadir insanlardan, kalbimin efendisi ❤

[anadolulu]

Keşke, fiziği öğretmenlerimden değil de bilime merak duyan ve güzel sorular sorup hem kendini, hem de başkalarını etkileyen bir kasaptan öğrenseydim. Bilginin ayak altında olduğu ve ona ulaşımın bir tık yakın olduğu devirde, merak uyandırabilmek, sorgulatabilmek ilk hedef olmalı.

[bir_stay]

Videoları pek anlayamıyorum ama gerçekten çok iyi videolar. Bilim için önderlik yapmak ne mutlu size👏

[Kadehtar]

İşin tuhaf tarafı takyonların bakış açısından da ışık en hızlı parçacıktır. Yani bu bir pik noktası olmalı. v>c durumunda evet bize göre v hızı ışıkdan büyük deriz ama takyonların bakış açısından v'nin referansına göre c hızlıdır. Belki de takyonlar bizim evrenimizin sanal tarafıdır ve onlar için de ışık limit noktasıdır. Takyonların var olması bu bakış açısına göre ışığın geçilmesi anlamına gelmezdi herhalde..

Ayrıca bu sanal tarafda düzlemler de yer değiştiriyor olabilir. Yani bizim için zaman düzlemi onlar için konum, ve bizim için konum düzlemi onlar için zaman olabilir.

Zaten dt'/dt ifadesinin anlamı da bu değil mi.. Eğer siz dx/dt ifadesi ile yukardaki ifadeyi aynı denkleme sokarsanız boyutsal olarak dt'=dx olacak. Mesela basit bir pisagorla bir hız uzayı düşünelim ;

dx/dt : cismin hızı
dt'/dt : zamanın hızı
c : ışığın hızı olsun

Simetriye göre zamanda hızlanırsanız konumda yavaşlarsınız. Ayrıca ışık tamamen sabit hızda kalıyor. Bunu betimleyecek en iyi şey bir dik üçgendir. Hipotenüz aynı uzunlukda kalmak şartıyla iki dik kenar birbirlerine zıt olurlar. Bir artarda diğeri azalmak zorunda kalır. Buradaki üçgen pisagoru :

(dx/dt)^2 + (dt'/dt)^2 = c^2

dx^2 + dt'^2 = c^2.dt^2

dx^2 + dt'^2 = dx^2 ( v=c durumu)

Pekala sağ tarafdaki ifade ve soldakini ayırayım. Biri ışığın hızı ile alınan yolken, diğeri v hızı ile alınan yol.. v=c durumunu eleyelim

dx^2 + dt'^2 = dx*^2

Sağ taraf her zaman birimi için soldakinden büyüktür ( sıfır zaman hariç )..

dt'^2 = dx*^2 - dx^2

Bu durumda bir mucize yok ve göreli olan zamanın ışığa ne kadar yakın olduğunuza göre değişeceği anlamına geliyor. Ama şu nokta önemli ; bu varsayımsal denklem şunu da önerir : dt' bizim için zaman anlamına gelen ancak sanal tarafdaki konumdur..

Peki ya negatif olursa ? ( imkansız herhalde ama düşünürsek )

dx^2 + dt'^2 = - dx*^2 (v>c durumu)

dt'^2 = - ( dx*^2 + dx^2)

buradaki eksi işareti sanal uzaya geçtiğimiz anlamına geliyor.

Sağ taraf bir konum toplamı ve sol tarafda bir zaman birimi var

dt'^2 = - ( dx*^2 + dx^2)
dt'^2 = - ( Ax^2 ) // Ax nedir bilemem sadece pisagor uyguladım ama konum toplamı olacak herhalde)

dt'^2 = - Ax^2

√dt'^2 = √-1. √Ax^2

dt' = i . Ax

Demekki bizim için konum anlamına gelen uzunluğun sanalı zamandır ve bizim için zaman anlamına gelen uzunluğun sanalı konumdur..

Demekki sanal evrendeki kardeşlerimiz yürüdüğünde, bizim için zamanda yolculuk yapmış gibi olurlar. Aynı şekilde ben de yolda yürürken aslında onlara göre zamanda yolculuk yapıyorum. Çünkü düzlemler ters... İlginç

Bir cisimin zamanda yolculuk yaptığını nasıl anlardık. Geleceğe gitseydi bunu anlamamız olası olmayabilir çünkü geleceğin ne olduğunu bilmiyoruz ve bize olağan ve sıradan gözükürdü. Peki ya geçmişe gitseydi ?. Bu durumda bildiğimiz ve önceden yaşadığımız şeyler bize sıradan gözükmezdi. Sanal evrendeki ben muhtemelen hayatı ters yaşıyor ve bu ona göre çok normal..

[alpererdogan]

Sen müthiş birisin. YouTube daki en keyif aldığım kanal burası olabilir

[menes]

8:57 deki söz ne kadar da doğru adam sadece bilimi değil her şeyi anlatıyor :(

[ekremsamanoglu]

Takyonlarla ilgili video bekliyordum, teşekkürler!

[umutsalihbayrak]

Reddetme mesajı ağlattı asdasdasd, herkes bi gün takyonluğu tadacaktır. asdasdasd

[sercangurel]

Abi uyumadan önce seni izliyorum uyandığım da 1 saat boyunca dediğin şeyleri düşünüyorum bilimi bizlere sevdirdiğin için teşekkür ederim